1. Ó- piszemy wtedy kiedy wymienia się na O, np.: 2. Ó- piszemy wtedy kiedy wymienia się na E, np.: 3. Ó- piszemy wtedy kiedy wymienia się na A, np.: 4. U- piszemy na początku wyrazu, np.: 5. U- na końcu wyrazów, np.: 6. Ó- piszemy w zakończeniach -ów, np.: 7. Ó- piszemy w zakończeniach -ówna, np.: 8. Ó- piszemy w zakończeniach -ówka, np.: 9. Ó- piszemy w zakończeniach -ówek, np.: 10. U- w wyrazach zapożyczonych, np.: 11. U- piszemy w zakończeniach -uć, -upić, -usić, np.: 12. U- piszemy w zakończeniach -udzić, -uchać, -uszać, np.: 13. U- piszemy w zakończeniach -urzać, -ukać, -ulać, np.: 14. U- piszemy w zakończeniach -uwać, -tura, -um, np.: 15. U- piszemy w zakończeniach -unek, -un, -una, np.: 16. U- piszemy w zakończeniach -unka, -us, -usz, np.: 17. U- piszemy w zakończeniach -uś, -usia, -unia, np.: 18. U- piszemy w zakończeniach -uńcia, -uchna, -uch, np.: 19. U- piszemy w zakończeniach -uszek, -ucha, -uszka, np.: 20. U- piszemy w zakończeniach -uk, -uczek, -uka, np.: 21. U- piszemy w zakończeniach -uczka, -ulek, -ulo, np.: 22. U- piszemy w zakończeniach -unio, -ula, -ulka, np.: 23. U- piszemy w zakończeniach -uleńka, -ut, -ucik, np.: 24. U- piszemy w zakończeniach -uta, -utka, -up, np.: 25. U- piszemy w zakończeniach -upa, -uga, -uda, np.: 26. U- piszemy w zakończeniach -uła, -ucja, -usja, np.: 27. U- piszemy w zakończeniach -uzja, -ust, -usta, np.: 28. U- piszemy w zakończeniach -aur, -uar, np.: 29. Ó- piszemy na początku wyrazu zaczynającego się na współ-, wspól-, spół-, np.: 30. Ó- piszemy na początku wyrazu zaczynającego się na włó-, wró-, np.: 31. Dyftongi au, eu, np.: 32. Ó na początku wyrazu, np.: 33. Przyrostki -utki, -uśki, -uchny, np.: 34. Fu-, hu-, tu-, zu- na początku, np.:
Jedynie forma rozszerzona jest tu poprawna. Warto przypomnieć sobie w tym miejscu zasady stosowania przyimka ze (za Słownikiem poprawnej polszczyzny PWN pod red. A. Markowskiego, 2004): ze «forma przyimka: z, używana przed wyrazami rozpoczynającymi się od spółgłoski: s, z, ś, ź, ż, rz, sz, po której następuje inna spółgłoskaPrzedimki a, an, the wydają się być problematyczne. Wszystko z powodu ich niewystępowania w języku polskim, co wprowadza niemałe zamieszanie. Jeżeli jednak pragniemy posługiwać się poprawnym angielskim, zrozumienie ich stosowania staje koniecznością! W tym wpisie zostanie dokładnie rozjaśnione, kiedy używać the, a kiedy a. Przejdźmy zatem do rzeczy. Określa się je jako nieokreślone, ponieważ używamy ich w przypadku, gdy mówimy o danej rzeczy ogólnie, a nie o konkretnym przedmiocie, osobie, czy zjawisku. Przedimek a stosujemy przed wyrazem rozpoczynającym się na spółgłoskę, natomiast an na samogłoskę. I need a auta. Can you buy me an apple?Czy możesz kupić mi jabłko? Przedmików tych używamy również, kiedy mówimy o rzeczach nowych, nieznanych wcześniej naszemu rozmówcy lub gdy przedstawiamy je po raz pierwszy. I've got a new nowy dom. Jim is a new jest nowym trenerem. WAŻNE! Przedimków a oraz an nie stosuje się przed rzeczownikami w liczbie mnogiej! Przedimek „the” Używamy go do określenia konkretnych rzeczy. Stosujemy również w przypadku, gdy nasz rozmówca wie o co dokładnie nam chodzi lub wspomnieliśmy o rzeczy lub osobie wcześniej. I have a new dog. The dog is nowego psa. Ten pies jest brązowy. I left a wallet at home. Can you pass me the wallet?Zostawiłem portfel w domu. Możesz mi podać portfel? The możemy zastosować w stosunku do rzeczy, których nasz rozmówca nie zna lub o których nic nie wie. W takim wypadku musi wystąpić jednak konkretny opis tej rzeczy (np. jej miejsce, kolor itp.) You have to watch the movie that Tom was talking zobaczyć film, o którym mówił Tom. Have you seen the book with red cover?Widziałeś/aś książkę z czerwoną okładką? WAŻNE! Przedimka the możemy używać zarówno w liczbie mnogiej, jak i liczbie pojedynczej. Istnieją pewne zasady co do zastosowania the przy nazwach własnych. Przedimek ten stosujemy w nazwach: mórz, oceanów – the Baltic Sea, the Atlantic Ocean rzek – the Amazon River, the London River łańcuchów górskich – the Carpathians w nazwach niektórych państw – the United States, the United Kingdom Nie stosujemy go natomiast w nazwach: kontynentów większości państw ulic jezior miast szczytów górskich
Znane nam dzisiaj zapisywanie spółgłosek miękkich na końcu sylaby (u niego przecinkiem lub kropkami nad literą) oraz kreskowanie ł znajdujemy w dobrze znanym ówczesnym edytorom traktacie Zaborowskiego: stąpił do ṗekłow. Pomysł Zaborowskiego, jak widać, przyjął się dobrze, a proponowane przez niego kropki nad literami – tylkoPrzedimki a, an, the należą do grupy wyrazów nazywanych w języku angielskim określnikami, których zastosowanie jest zawsze związane z rzeczownikami. Zdaniem wielu osób uczących się angielskiego ich poprawne opanowanie stanowi jedno z większych wyzwań z zakresu gramatyki. Dlatego też często pojawia się kluczowe pytanie: w jaki sposób i kiedy używamy przedimków a, an, the? Ale co to są właściwie te przedimki a, an, the w angielskim? Otóż określniki a i an to tzw. przedimki nieokreślone, które zazwyczaj umieszczamy przed rzeczownikami policzalnymi w liczbie pojedynczej, gdy mówimy o nich po raz pierwszy lub gdy mamy na myśli pojedynczy egzemplarz należący do danej kategorii osób albo rzeczy, jak np. stół (table), czy kot (cat). W zależności od litery, na którą rozpoczyna się dany wyraz, tzn. czy jest to spółgłoska (np. b, k, p, t, m, s… itd.), czy samogłoska (a, e, i, o, u), stosujemy inny przedimek. I tak, zgodnie z zasadą, gdy mamy słowo, na którego początku stoi samogłoska, to korzystamy z an, jak w przykładach: an apple (jabłko, bo mamy samogłoskę a), an eagle (orzeł, bo mamy samogłoskę e), an umbrella (parasol, bo mamy samogłoskę u). Natomiast w przypadku samogłosek, korzystamy z a, na przykład: a cat (kot, bo mamy spółgłoskę c), a man (mężczyzna, bo mamy spółgłoskę m), a window (okno, bo mamy spółgłoskę w), itd. Zatem, jeśli chcemy przyporządkować pojedynczy przedmiot do konkretnej grupy rzeczy, wspólnie określanych w języku polskim jako „mebel składający się z blatu opartego na nogach”, to zazwyczaj pierwsza myśl, jaka przyjdzie nam do głowy, to będzie wyraz „stół”, czyli table, a skoro na jego początku jest spółgłoska t, to zgodnie z zasadami umieścimy przed nim określnik a, czyli otrzymamy a table. Analogicznie, myśląc o jabłku, zawsze kojarzymy sobie „jadalny owoc jabłoni, o określonym kształcie i wyglądzie”, czyli angielskie apple, a skoro mamy na początku samogłoskę a, to powiemy an apple. A teraz używanie the w angielskim, czyli o tym kiedy stosujemy przedimek określony. Jak sama nazwa wskazuje, w tym przypadku odnosimy się do konkretnego, zidentyfikowanego już wcześniej rzeczownika w liczbie pojedynczej, o którym mówimy po raz drugi, lub gdy doprecyzowujemy go poprzez dodanie dodatkowych informacji. Porównajmy zatem: This is a table. (To jest stół. = mebel z kategorii stoły) The table is made of wood. (Stół jest zrobiony z drewna. = ten konkretny, drewniany stół) What do you prefer: an apple or a plum? (Co wolisz: jabłko czy śliwkę? = który owoc preferujesz z proponowanych?) The apple is sweet, but the plum is sour. (Jabłko jest słodkie, a śliwka kwaśna. = to konkretne jabłko, które proponuję, ta konkretna śliwka, którą oferuję) Kiedy jeszcze używamy a, an, the w angielskim? Przedimka nieokreślonego (a lub an) używamy również, gdy nazywamy zawody, czyli np.: Mr Scott is a firefighter. (Pan Scott jest strażakiem.), Mrs Jenkins is an office worker. (Pani Jenkins jest pracownikiem biurowym.). A znajdziemy również w pewnych gotowych zwrotach określających np. ilość, jak a lot of (dużo) oraz a few (kilka). Przedimka określonego the używamy także w następujących sytuacjach: gdy na świecie mamy tylko jeden egzemplarz czegoś unikalnego (the Earth = Ziemia, the Eiffel Tower = Wieża Eiffla), mówiąc o grupie ludzi (the blind = osoby niewidome, the English = Anglicy, the Browns = Państwo Brown), przed nazwami niektórych krajów, które składają się z kilku elementów (the United States of America = Stany Zjednoczone Ameryki), przed nazwami pasm górskich i archipelagów (the Alps = Alpy, the Falklands = Falklandy), przed nazwami mórz, rzek i oceanów (the Baltic Sea = Morze Bałtyckie, the Thames = Tamiza, the Atlantic Ocean = Ocean Atlantycki), przed nazwami statków, gazet i hoteli (the Titanic = Tytanik, the Times = Times, the Hilton Hotel = Hotel Hilton), a także przed niektórymi porami dnia (in the morning = rano, in the evening = wieczorem). Kiedy pomijamy przedimki? Zazwyczaj nie stawiamy żadnego przedimka przed rzeczownikami w liczbie mnogiej i dlatego powiemy na przykład: Dimonds are very expensive. (Diamenty są bardzo drogie.), czy Smartphones have got a lot of useful apps. (Smartfony mają wiele użytecznych aplikacji.). Przedimek pomijamy również przed nazwami dni tygodnia (Monday = poniedziałek), miesiącami (February = luty), porami roku (summer = lato), miastami (London = Londyn; wyjątek the Hague = Haga), krajami (Poland = Polska), a także przed posiłkami (supper = kolacja). Nie stosujemy określników także w pewnych utartych zwrotach, które w swej budowie zawierają przyimek (at, in, by, to, itd.), np.: at church (w kościele), in hospital (w szpitalu), by plane (samolotem), to school (do szkoły), on foot (na piechotę) etc. Jeśli natomiast chodzi o rzeczowniki niepoliczalne czy abstrakcyjne, (np. coffee, music, love, itd.), to mówiąc o nich w sensie ogólnym, zazwyczaj nie stawiamy przed nimi przedimka (I never drink coffee for breakfast. = Nigdy nie piję kawy na śniadanie.), ale gdy zawężamy ich znaczenie do jakiegoś konkretnego przypadku, to wtedy używamy przedimka określonego the, np.: We all share the love for cooking. (Wszyscy podzielamy miłość do gotowania.). Jak wynika z powyższych przykładów, stosowanie przedimka określonego, bądź nieokreślonego w języku angielskim można sprowadzić do kilku uniwersalnych zasad, które z pewnością ułatwią skuteczne opanowanie tego zagadnienia gramatycznego nie tylko osobom rozpoczynającym naukę od podstaw, ale także tym bardziej zaawansowanym, którzy jedynie potrzebują odświeżyć swoją wiedzę w formie powtórki. Żadna teoria nie zastąpi jednak ćwiczeń praktycznych, bo jak wiemy, tylko „trening czyni mistrza”, czyli Practice makes perfect.